عوارض زیبایی عمل زیبایی بینی بسیار متنوع بوده و مهمترین آنها مشتمل بر موارد زیر است:
ا- بینی زینی شکل: این عارضه در اثر برداشتن بیش از اندازه قوز استخوانی- یا غضروفی ( در نیمه پایینی بینی)- ایجاد میشود. برداشتن بیش از اندازه قوز استخوانی، معمولاً به دلیل تخمین نادرست جراح در مقدار لازم برداشتن قوز حاصل میشود.
در روزهای نخست پس از عمل زیبایی بینی، تورم موجود در بافت‌ها، شاید مانع از آن باشد که این عارضه به‌وضوح نمایان شود.
جهت پیشگیری از این عارضه باز هم به بیماران توصیه میشود از جراح خود درخواست نکنند بینی‌شان را کوچک کند.
ایجاد قوس مقعر در پشت بینی، شاید نه تنها منجر به عوارض ظاهری ایجاد بینی زینی شکل و حالت مصنوعی آن شود، بلکه به دلیل ارتباط تنگاتنگ میان ظاهر و کارکرد بینی فضای تنفسی داخل بینی را نیز کم و مشکلات تنفسی ایجاد می کند.
از جمله اقدامات پیشگیرانه جراحان بینی، این است که برای کم کردن بافت استخوانی پشت بینی، دقیق و حساب شده عمل کنند و قوز کاذب را از قوز حقیقی تمایز دهند.
دقت در محاسبه، به تجربه و ارزیابی دقیق پیش و حین عمل بستگی دارد. در بسیاری از بینی‌ها، افتادگی نوک بینی موجب کوتاه به‌نظر رسیدن جلوآمدگی انتهای بینی میشود.
این امر می تواند قوز پشت بینی را بیش از حد واقعی، برآمده نشان دهد و این قوز کاذب در پشت بینی، جراح را به اشتباه بیندازد. از طرف دیگر عمیق بودن ریشه بالایی بینی در بسیاری از بیماران ایرانی، شدت قوز کاذب را بیشتر نشان می دهد.
به این سبب، تخمین مقدار واقعی کاهش ارتفاع پشت بینی باید با توجه به رفع گودی غیر طبیعی ریشه بالایی بینی و اصلاح جلوآمدگی انتهای بینی انجام گیرد تا از افتادگی نوک بینی بکاهد و قوز کاذب با افزودن و نه با کاهش رفع شود.
امروزه از روش‌های افزودن بافت‌ها در قاعده بینی به جای کاستن پشت بینی استفاده میشود تا هم بینی را متناسب جلوه دهند، هم هماهنگی آن را با سایر قسمت‌های صورت حفظ کنند و البته بیمار را به عمل زیبایی بینی مجدد محتاج نکنند.
برای متناسب ساختن بینی زینی شکل، از روش افزودن بافتهای پیوندی در پشت بینی استفاده میشود. بافت پیوندی را می توان از محل خود بینی، یا خارج از بینی تأمین نمود.
چنانچه فرورفتگی پشت بینی اندک باشد، شاید برداشت این بافت از تیغه بینی برای تأمین نقص موجود کفایت کند. متأسفانه در بسیاری از موارد، نقص ایجاد شده به اندازه‌ای است که بافت وام گرفته شده از غضروفهای تیغه بینی، برای جبران کفایت نمی کند.
در این هنگام، میتوان از بافتهای خارج از بینی مانند غضروف گوش و یا غضروف دنده برای پیوند استفاده نمود و بینی‌های زینی‌شکل شده را اصلاح کرد. عمل زیبایی بینی مجدد جهت رفع این عارضه بسیار دشوار و حساس است. با این همه، شاید اصلاح کامل این عارضه امکان پذیر نباشد.
۲- بدشکلی هشت‌مانند در فاصله هرم استخوانی و غضروفی: شکاف عمیق اسکلت استخوانی و غضروفی بینی در اثر برداشتن بیش از اندازه بافتهای حمایت کننده بینی حالتی ایجاد میکند که در آن، بینی از روبه‌رو مانند عدد هشت به‌نظر می‌رسد. این نمای هشت‌مانند در فاصله بالایی استخوانی و بخش پایینی غضروفی، موجب دوتکه به نظر رسیدن بینی میشود.
صاحبان چنین بینی‌هایی به علت فرورفتگی هشت مانند، گرفتار مشکلات تنفسی هم هستنند. این فرورفتگی در داخل بینی، دریچه داخلی بینی را تنگ میکند.
پیشگیری این رویداد، بسیار بهتر و ساده تر از اصلاح و درمان آن است. کافی است که حین عمل زیبایی بینی، اتصالات غضروفی استخوانی اسکلت بینی تا حد ممکن حفظ و در نتیجه از فروافتادگی این ناحیه جلوگیری شود.
اصلاح این حالت در عمل زیبایی بینی مجدد با استفاده از پیوندهای غضروفی مخصوصی بنام پیوندهای گسترش دهنده اعمال می شود.
این پیوندها در طول بخش استخوانی و غضروفی بینی امتداد می‌یابند و با پهن‌تر کردن طاق استخوانی غضروفی بینی و هماهنگ کردن این دوقسمت، مسیر وسیع‌تری را برای نفس کشیدن فراهم میکنند.
این غضروف‌ها را می توان از تیغه بینی یا نواحی خارج از بینی تأمین نمود. در این مورد هم بیمار نباید از عمل زیبایی بینی مجدد انتظار بهبود کامل عارضه را داشته باشد.
۳- صدمات مجرای اشکی و کاسه چشم: وقوع چنین رخدادی بسیار نادر است. با این وجود، گاه چنین واقعه‌ای روی می دهد و برای بیمار مشکلات چشمی ایجاد میکند.
ممکن است تورم کیسه اشکی در گوشه داخلی چشم با عفونت‌های مکرر و شدید کیسه اشکی همراه باشد. علت بروز چنین عارضه‌ای، بسته شدن مجرای اشکی حین برش بیش از حد عمیق استحوان‌های بینی است.
حتی ممکن است برش بیش از حد عمیق استخوانی، منجر به جدا شدن بافت همبندی متصل کننده کره چشم به بینی و تغییر حالت چشم شود. چشم‌ها در این صورت گردتر به نظر خواهند رسید و فاصله چشم از بینی بیشتر میشود.
امروزه درمان انسداد مجرای اشکی از طریق روش‌های جراحی اندوسکوپیک بینی بدون برش امکان‌پذیر است.
در این روش، با استفاده از اندوسکوپ از راه داخل بینی پس از تعیین موقعیت کیسه اشکی، بین کیسه اشکی و حفره بینی ارتباطی مستقیم برقرار میشود.
در این روش، هیچ برشی بر روی صورت داده نمیشود. درمان جداشدگی بافت همبندیِ منجر به گردی چشم نیز نیازمند جراحی کاسه چشم خواهد بود.
۴- آسیب پوست بینی: آسیب‌های شدید شبکه مویرگی زیرپوستی و استفاده نابجا از مواد پیوندی نامناسب، دو علت مهم ایجاد آسیب‌های پوستی بر روی قسمت استخوانی بینی حین عمل زیبایی بینی به شمار می روند. صدمات عمیق مویرگی پوستی موجب نرسیدن خون کافی به پوست و ایجاد مرگ سلولی پوست میشود.
پس از مرگ سلولی پوست بینی، التیام پوست همراه با بافت جوشگاهی ناهماهنگ سبب بدشکلی پوست بینی میشود. برای پیشگیری از این عارضه وخیم، استفاده جراح از ابزارهای عمل زیبایی بینی در قسمت‌های زیر پوست بینی، به‌ویژه در پوست پوشاننده استخوان بینی باید در کمال آرامش و ملایمت صورت پذیرد.
استفاده از مواد مصنوعی به عنوان پیوند در داخل بینی، با عوارض احتمالی زیادی همراه است و باید از آن اجتناب کرد. بهترین مواد پیوندی همیشه مواد طبیعی و بافتهای سالم خود بیمار هستند.
احتمال آسیب پوست بینی در عمل دوم بیش از عمل زیبایی بینی اول است و در عمل های مجدد بعدی این احتمال بسیار بیشتر می شود.
۵- فرورفتگی‌های پره‌های بینی: معمولاً این عارضه به دنبال برداشتن غضروفهای پره‌های بینی برای جمع کردن نوک بینی روی می دهد.
معمولاً در نخستین هفته‌های پس از عمل زیبایی بینی، ورم بافت‌ها مانع آشکار شدن کامل این عارضه میشود.
در مواردی که نوک بینی بیش از اندازه لازم جمع شود، کم بودن غضروفهای حمایت کننده نوک بینی و نزدیک شدن بیش از اندازه این غضروف‌ها به یکدیگر، گذشته از آنکه ممکن است فرورفتگی بیش از اندازه ای در ظاهر بینی پدید آورد، در تنفس از راه بینی نیز اشکال ایجاد میکند.
۶- پره وسطی تو کشیده شده بینی: در حالت طبیعی از نظر معیارهای زیبایی بینی، در نمای نیمرخ، پره وسطی بینی باید خود را در ورای پره‌های جانبی بینی نشان دهد.
در صورت برداشتن غضروفهای تیغه میانی، این پره به داخل بینی کشیده می شود. این حالت، نمودی غیرطبیعی از نیمرخ بینی به دست می دهد.
۷- برداشته شدن پوست پره‌های بینی: در مواردی که قسمت زیادی از پره‌های بینی برداشته شود، به دلیل صاف شدن چین بین بینی و صورت، امکان دارداثر بخیه‌ها بر روی پوست صورت نمایان شود.
تنگی بیش از اندازه سوراخهای بینی موجب مشکلات تنفسی از راه بینی نیز خواهد شد. پره‌های بسیار مشخص که با عملکرد طبیعی بینی همراه است و ظاهری طبیعی به بینی می دهند، بسیار بهتر از پره‌های کوچک شده‌ای هستند که علاوه بر نشانگر عمل بودن، به ایجاد اشکالات تنفسی نیز کمک می کنند. گاه، باریک بودن راه تنفسی،سبب پایین افتادگی پره کوچک شده به هنگام عمل دم میشود.
شدت عارضه اغلب به صورتی است که کیفیت زندگی بیمار را جدّا تحت تاثیر قرار می دهد و او را ناگزیر از انجام اقدامات اصلاحی خواهد کرد.
۸- بالا رفتن بیش از اندازه نوک بینی و بینی خوکی: برداشتن بیش از اندازه بافتهای غضروفی و پوست قسمت پایینی بینی، امکان دارد موجب بالا رفتن بیش از حد نوک بینی و در نتیجه، نمای بینی خوکی شکل شود.
در این حالت، عمق سوراخهای بینی از فاصله دور نیز نمایان است و حالتی کاملاً مصنوعی و غیرطبیعی به بینی میدهد. اصلاح این حالت نیز از موارد مشکل در عمل زیبایی بینی مجدد بینی است.
زیرا برداشتن و کم کردن بافت‌ها آسان‌تر از اضافه کردن به بافت‌هاست.
۸- باریک شدن بیش از حد نوک بینی: نوک بینی از نظر اصول زیبایی، پهنایی متناسب با قسمت‌های بالایی دارد.
در صورت باریک شدن بیش از حد نوک بینی، تناسب بین دو بخش بالایی و پایینی بینی و نیز پره ها به هم می‌خورد و بخش بالایی و پره ها پهن‌تر به نظر می‌رسند. معمولاً چنین حالتی مشکلات تنفسی را نیز به دنبال خواهد داشت.
۹- گشاد شدن مویرگ‌های روی پوست بینی: ممکن است مویرگ‌های روی پوست بینی، هم در بخش بالایی بینی وهم در قسمت نوک بینی گشاد شوند.
در این حالت مویرگ‌های زیادی بر روی پوست نوک بینی نمایان می‌شوند. جراحی‌های مکرر پشت سرهم و دستکاری زیاد بر روی بافتهای گوشتی زیر پوستی نوک بینی حین عمل زیبایی بینی، از عوامل مستعد کننده این عارضه به شمار می روند.
۱۰- از دست دادن پوست نوک بینی: تأسف بارترین عارضه‌های عمل زیبایی بینی، از دست دادن پوست نوک بینی است.
مانند بخش بالایی بینی، آسیب‌های شدید شبکه مویرگی زیرپوستی و دستکاری‌های زیاد در بافتهای زیرپوستی نوک بینی در جهت کوچک کردن بیش از حد متعادل، علت مهم ایجاد آسیب‌های پوستی نوک بینی به حساب می آید.
در موارد بسیار شدید، حتی ممکن است کل پوست نوک بینی از دست برود. برای ترمیم چنین عارضه وخیمی باید از طریق روش‌های ترمیمی، از پوست قسمت‌های دیگر صورت، مانند پوست پیشانی یا پوست چین بین لب و بینی استفاده کرد.
۱۲- قوس محدب پشت غضروفی بینی: علت این عارضه معمولا برداشتن بیش از اندازه بخش استخوانی پشت بینی است (بر خلاف تصور عموم که این حالت را ناشی از کم برداشتن بخش غضروفی پشت بینی می دانند).
برای اصلاح این عارضه با انجام عمل زیبایی بینی مجدد بسیار دقیق و حساب شده برای تقویت قسمت بالایی بینی و نیز افزودن جلوآمدگی نوک بینی (افزایش در بالا و پایین قسمت محدب) امکان پذیر خواهد بود.
۱۳- مشخص بودن بیش از اندازه پره وسطی بینی: در صورتی که پره وسطی بینی، بیش از اندازه طبیعی مشخص باشد، ظاهر سوراخهای بینی بیش از حد بزرگ جلوه خواهد نمود.
علت این امر، در نظر سطحی شاید آن باشد که پره وسطی بینی به اندازه کافی اصلاح نشده است. با وجود این، در اکثر موارد علت اصلی، بالا رفتن بیش از اندازه پره‌های جانبی بینی در اثر کم کردن غضروف های نوک بینی است.
ملاحظه می کنید که در صورت تشخیص دقیق، ارزیابی‌های کامل پیش از عمل زیبایی بینی، دقت در انتخاب بیماری که داوطلب عمل زیبایی بینی است و انتخاب دقیق یک جراح متبحر، امکان پیش گیری از بسیاری از عوارض بالا وجود خواهد داشت.
با بهره گیری از این کلیدهای طلایی، میتوان احتمال بروز پیشامدهای نامطلوب عمل زیبایی بینی و نیاز به انجام جراحی های دوباره و چندباره را به میزان زیادی کاهش داد و بیمار و خانواده، پزشک و سیستم بهداشت و درمان جامعه را از تحمل هزینه های مادی و معنوی گزاف در امان نگه داشت.
مطالب مرتبط:
بینی نوک پهن
جراحی بینی استخوانی
عمل ترمیمی بینی
بزرگ بودن اندازه بینی
